Các đài trạm ra đa thuộc Trung đoàn ra đa 351, Vùng 3 Hải quân đóng quân trên các đỉnh núi cao ven biển và trên một số đảo gần bờ. Các đài ra đa được ví như những “mắt thần”, ngày đêm quan sát, theo dõi các hoạt động trên biển, góp phần giữ vững bình yên, chủ quyền biển đảo quê hương.
Thực hiện nhiệm vụ quan sát, theo dõi các mục tiêu trên biển và trên không phận tầm thấp, trong khu vực biển miền Trung, Trung đoàn ra đa 351, được biên chế nhiều khí tài, trang bị mới hiện đại. Cán bộ, chiến sĩ của Trung đoàn đã tích cực học tập, huấn luyện, nhanh chóng làm chủ trang bị kỹ thuật mới, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.
Năm 2022, Trung đoàn ra đa 351 được Vùng 3 Hải quân lựa chọn là đơn vị điểm về công tác huấn luyện làm chủ VKTBKT mới, hiện đại. Đảng ủy Trung đoàn đã ra nghị quyết chuyên đề lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ huấn luyện làm chủ trang bị, khí tài mới. Theo đó, chỉ huy Trung đoàn xây dựng kế hoạch thực hiện gắn với thực hiện công tác huấn luyện trong năm, đồng thời xác định đây là nhiệm vụ then chốt trong công tác huấn luyện năm 2022 và những năm tiếp theo.
Thượng tá Nguyễn Văn Duy, Phó Trung đoàn trưởng phụ trách về kỹ thuật, Trung đoàn 351 cho biết: “Trong quá trình huấn luyện làm chủ trang bị kỹ thuật mới chúng tôi gặp rất nhiều khó khăn như: Trang bị khí tài mới, hiện đại có hàm lượng trí tuệ cao trong khi đó đội ngũ cán bộ, nhân viên trình độ không đồng đều, trình độ tin học, ngoại ngữ còn hạn chế. Các trang bị vừa phải thực hiện nhiệm vụ chiến đấu, vừa tổ chức huấn luyện làm chủ nên gặp nhiều khó khăn…”.
Trước đó, cùng với việc trang bị hệ thống ra đa, khí tài mới, cơ quan chức năng Quân chủng Hải quân đã phối hợp với các đối tác tổ chức tập huấn cho cán bộ, nhân viên ra đa trong toàn Quân chủng. Sau khi hoàn thành lớp tập huấn, Trung đoàn đã xây dựng kế hoạch huấn luyện làm chủ trong khai thác, sử dụng và bảo quản, bảo dưỡng ra đa. Các đồng chí có kết quả tập huấn giỏi, xuất sắc được lựa chọn vào tổ giáo viên để tổ chức huấn luyện cho cán bộ, nhân viên ra đa trong toàn Trung đoàn.
Thiếu tá Hoàng Bá Sỹ, Chủ nhiệm Kỹ thuật Trung đoàn 351 chia sẻ: “Trong quá trình lắp đặt trang bị, khí tài tại các đơn vị, Trung đoàn đã cử các đồng chí cán bộ kỹ thuật, cán bộ, nhân viên trạm ra đa tham gia từ khâu lắp đặt, hiệu chỉnh, kiểm tra tham số đến thao tác sử dụng trang bị kỹ thuật. Nhờ vậy, ngay sau khi bàn giao trang bị, khí tài, cán bộ, nhân viên các trạm đã có thể khai thác sử dụng, bảo quản, bảo dưỡng nhanh chóng đưa trang bị vào hoạt động”.
Theo phương châm huấn luyện “Cơ bản, thiết thực, vững chắc”, Trung đoàn chỉ đạo các trạm ra đa chủ động xây dựng giáo án, tổ chức huấn luyện từ lý thuyết đến thực hành, huấn luyện thuần thục từng vị trí trắc thủ đến hiệp đồng phiên ban toàn trạm. Chỉ huy các trạm thường xuyên kiểm tra, nắm chắc trình độ, chuyên môn của từng trắc thủ, trên cơ sở đó phân công các đồng chí có kết quả giỏi kèm cặp, giúp đỡ các đồng chí trung bình, yếu và các đồng chí mới về đơn vị nhận công tác.
Năm 2020, Thiếu úy QNCN Võ Văn Sơn tốt nghiệp Trường Cao đẳng kỹ thuật Hải quân về nhận nhiệm vụ trắc thủ tại Trạm ra đa 3511, Trung đoàn 351. Trang bị kỹ thuật mới hiện đại khiến Sơn gặp rất nhiều khó khăn trong quá trình thực hiện nhiệm vụ được giao. Được sự quan tâm, hướng dẫn theo cách “cầm tay chỉ việc” của chỉ huy trạm và các đồng chí có kinh nghiệm, Sơn nhanh chóng nắm chắc quy trình thao tác, khai thác sử dụng thuần thục trang bị khí tài tại vị trí được phân công.
“Máy ra đa và khí tài mới sử dụng công nghệ hiện đại và có độ tích hợp cao. Đặc biệt màn hình hiển thị khác biệt so với những loại ra đa chúng tôi đã từng học trong trường. Việc huấn luyện trực tiếp trong các phiên ca giúp chúng tôi nhanh chóng nắm chắc quy luật hoạt động các mục tiêu trong khu vực biển được phân công. Đây chính là cơ sở để mỗi trắc thủ xác định kiểu loại, hành động của tàu thuyền trên biển, không bị động, bất ngờ trong mọi tình huống”. Võ Văn Sơn chia sẻ.
Trong quá trình huấn luyện, chỉ huy trạm chú trọng huấn luyện thực hành, huấn luyện kết hợp trong các phiên ca. Hàng tuần, chỉ huy các trạm tổ chức rút kinh nghiệm huấn luyện khai thác làm chủ trang bị kỹ thuật. Cơ quan chức năng của Trung đoàn sẽ tổng hợp các nội dung, sau đó phổ biến rút kinh nghiệm trong toàn Trung đoàn nhằm nâng cao chất lượng khai thác sử dụng trang bị, kỹ thuật.
Thiếu tá Ngô Văn Hùng, Trạm trưởng Trạm 3511 cho biết: “Rút kinh nghiệm huấn luyện, chúng tôi giải đáp những câu hỏi, thắc mắc của cán bộ, nhân viên. Những nội dung khó, chúng tôi nhờ các chuyên gia của phía đối tác hỗ trợ nhằm nâng cao chất lượng huấn luyện. Trong quá trình khai thác, sử dụng bảo quản, bảo dưỡng trang bị kỹ thuật, chúng tôi tăng cường kiểm tra, giám sát, tuyệt đối không được làm tắt, làm ẩu, không để máy móc hỏng hóc do chủ quan hay do thiếu trách nhiệm”.
Các tài liệu hướng dẫn khai thác, sử dụng của trang bị, khí tài mới phần lớn bằng tiếng Anh và chưa được dịch ra tiếng Việt dẫn tới việc huấn luyện làm chủ của Trung đoàn gặp rất nhiều khó khăn. Cùng với việc tổ chức các lớp tiếng Anh, lớp tin học cơ bản tại các trạm, chỉ huy các cấp đã động viên, khuyến khích cán bộ, nhân viên tự học, tự nghiên cứu tin học, ngoại ngữ. Đến nay, cán bộ, nhân viên Trung đoàn đã dịch toàn bộ hướng dẫn sử dụng từ tiếng Anh sang tiếng Việt và xây dựng quy trình khai thác sử dụng của từng vị trí trong hệ thống trang bị, khí tài mới.
Thiếu tá Hoàng Bá Sỹ cho biết thêm: “Các trang bị vừa phải thực hiện nhiệm vụ chiến đấu vừa tổ chức huấn luyện làm chủ nên gặp nhiều khó khăn. Để khắc phục điều này cán bộ, nhân viên đã nghiên cứu xây dựng các mô hình, mô phỏng huấn luyện như: “Phần mềm mô phỏng ra đa”; “Mô phỏng hoạt động máy phát điện”; “Phần mềm mô phỏng máy thông tin”… để huấn luyện cho bộ đội”.
Nhờ làm tốt công tác huấn luyện, cán bộ, nhân viên Trung đoàn đã nhanh chóng khai thác, sử dụng an toàn, hiệu quả, phát huy đầy đủ tính năng kỹ-chiến thuật, làm chủ các trang thiết bị kỹ thuật mới, hiện đại được biên chế. Nhiều năm qua, Trung đoàn ra đa 351 luôn hoàn thành tốt nhiệm vụ quan sát, phát hiện các mục tiêu trong khu vực biển được phân công, không bị bất ngờ trong mọi tình huống./.